Voetbal als witwasmachine

Met de toenemende populariteit en groeiende geldstromen is het voetbal de afgelopen twintig jaar een aantrekkelijke sector geworden voor criminelen. De Financial Action Task Force (FATF) heeft een uitgebreid rapport geschreven over dit onderwerp. De FATF is een internationaal samenwerkingsverband dat als doel heeft beleid te promoten en ontwikkelen om witwassen en financiering van terrorisme te bestrijden. De komende tijd zal ik verschillende onderwerpen uit dit rapport behandelen, te beginnen met een algemene verkenning. Wie zijn er bij betrokken, waarom voetbal en hoe werkt het?

Veel stakeholders
De moderne voetbalwereld is een uiterst complex krachtenveld met veel verschillende betrokken partijen. Ga maar na: clubs en de bestuurders (de spinnen in het web), spelers (die de grootste waarde vertegenwoordigen), grote bedrijven als sponsor, media, individuele investeerders (zie bijvoorbeeld Dirk Scheringa), de businessclubs en talent pools waar ze samen geld op tafel leggen voor individuele voetballers, spelersmakelaars, gemeentes (als subsidiegever, verantwoordelijk voor de openbare orde, soms redder van clubs in acute geldnood, eigenaar ook soms van het stadion), de fiscus, vastgoed- en grondeigenaren, leveranciers, (inter)nationale bonden en last but not least de supporters. Tussen al deze groepen bestaan al dan niet hechte relaties en criminelen hebben veel mogelijkheden om zich hier ergens tussen te wurmen.

Voetbal is aantrekkelijke sector
De positie van sport in de samenleving is de afgelopen decennia enorm gegroeid, zowel in economisch als sociaal opzicht. Het grotere belang van geld en de mogelijkheden om er mee te verdienen hebben zowel positieve als negatieve kanten. Gunstig is bijvoorbeeld dat er veel meer faciliteiten zijn en dat ze voor steeds meer mensen bereikbaar zijn. Daar staat tegenover dat er door de grotere aanwezigheid van geld ook hogere risico´s op fraude en corruptie zijn.
Sport kan dan ook net als andere sectoren (denk maar eens aan het vastgoed) misbruikt worden om geld wit te wassen. Toch is het niet altijd het uitzicht op winst, dat de sportsector aantrekkelijk maakt voor mensen met minder zuivere bedoelingen. Sociaal aanzien is een belangrijke factor. Criminelen kunnen zich aan de zijde van beroemde sporters laten zien en ze krijgen vaak ook toegang tot kringen die op andere manieren voor ze gesloten blijven.

Witwassen in de praktijk
Er bestaat dus duidelijk een risico op witteboordencriminaliteit in de sport. De onderzoekers hebben een aantal misdaden gevonden in het voetbal.
rond eigendom van clubs of spelers
de transfermarkt
wedden en gokken
beeldrechten
sponsoring en adverteren

Daarnaast is er soms ook sprake van mensensmokkel, dopinghandel, omkoping en belastingontduiking.

Kortom, genoeg om in latere posts verder over te schrijven.